برای پی بردن به ارزش #شیر_مادر و هنر مادری در تغذیه نوزاد، بهتر است از چگونگی #تولید_شیر در #پستان مادر اطلاع پیدا کنیم. دستگاه تولید شیر در سینه مادر به #درخت شباهت دارد. این دستگاه شامل غده‌هایی است که شیر در آنها به وجود می‌آید و به منزله #برگ درخت می‌باشد. شیر تولید شده، از راه لوله‌هایی که نقش شاخه‌های این درخت را دارند، به مخزن هایی به نام #سینوس های شیری می‌ریزند. شیر در این مخزنها انباشته می‌شود و هنگام تغذیه نوزاد از طریق سر سینه به دهان نوزاد وارد می‌شود. سینوس های شیری در زیر هاله پستان، یعنی در قسمت تیره‌ای که دور سر سینه را احاطه کرده است، واقع شده‌اند و شیر خود را از طریق ۱۵ تا ۲۰ سوراخ که در سر سینه قرار دار به دهان نوزاد می‌ریزند. برای آن که شیر کاملا سینه خارج شود، دهان نوزاد باید هنگاهم مکیدن پستان روی سینوس ها قرار بگیرد و به آن ها فشار وارد کند. شایان ذکر است که نوزاد باید هاله پستان را بمکد، نه سر سینه! اگر نوزاد به سر سینه مک بزند، فقط مقدار کمی شیر خارج می‌ شود و سر سینه به علت کوشش بیهوده‌ای که نوزاد برای رفع #گرسنگی می‌کند، صدمه می‌بیند. برای اين که سینوس ها خوب خالی شوند، نوزاد باید دست کم حدود ۲/۵ سانتی‌متر از اطراف سر سینه را در دهان بگیرد. وقتی نوزاد سینه مادر را می‌مکد اعصاب واقع در سر سینه، غده #هیپوفیز، را تحریک می‌کنند و #هورمون #پرولاکتین ترشح می‌شود. این هورمون غده‌های شیر را وادار به تولید شیر می‌نماید. اولین شیری که نوزاد در شروع هر نوبت از تغذیه دریافت می‌کند، شیری رقیق و کم‌چربی به نام شیر اولیه است. سپس با ادامه تغذیه نوزاد هورمون دیگری، به نام #اکسی_توسین به وجود می‌آید. این هورمون، بافت های اطراف غده‌های شیر را مانند یک کش لاستیکی جمع می‌کند تا مقدار زیادی شیر از این غده‌ها، به طرف سینوس ها حرکت کند. این شیر از شیر اولیه غنی‌تر و دارای مقدار بیشتری #چربی و #پروتئین است. از همین رو ارزش غذایی بیشتری دارد و به شیر ثانوی معروف است. #شیر_ثانوی غذای اصلی نوزاد را برای تأمین رشد او تشکیل می‌دهد. بسیاری از مادران هنگام ترشح این شیر غليط و ریختن آن به سینوسها، در پستان خود حالت ویژه‌ای مثل خارش احساس می‌کنند. این تخلیه ناگهانی یا سریع شیر به درون سینوسها، #رفلکس_ریزش يا #رفلکس_تخلیه شیر نام دارد. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

اگر اتاق و خانه‌تان در هم ريخته و نامرتب است، آن را مرتب کنید یا هنگام #شیر_دادن به اتاق خلوتی بروید که مزاحمتی برای #شیر دادن وجود نداشته باشد. شلوغی و بی‌نظمی اتاق موجب #حواس_پرتی نوزاد می‌شود.  نوزاد را در #رختخواب و کنار خود بخوابانید و به او شیر بدهید. شیر دادن در طول شب و در حال #خواب و بیداری، محرکی قوی برای تولید شیر است، زیرا هورمون مولد شیر وقتی که مادر در خواب است بیشتر ترشح می‌شود. دفعات شیر دادن را زیاد کنید و حداقل یک بار در هر ۲ تا ۳ ساعت نوزاد را تغذیه کنید. نوزاد در طول روز بیش از ۳ ساعت می خوابد، او را برای تغذیه بیدار کنید. نوزاد حتی اگر خواب آلود باشد، به سینه می چسبد و ترشح شیر را تحریک می‌کند. وقتی نوزاد را شیر می‌دهید، به صورت او نگاه کنید و او را #نوازش نمایید. این #ابراز_محبت و #مهر_مادری ترشح #هورمون مولد شیر را افزايش می‌دهد. هنگام شیر دادن #لباس نوزاد را بیرون آورید.‌ اگر نوزاد کوچک و وزن او کمتر از ۳/۵ کیلوگرم است، یک پتوی نازک يا ملافه دور او بگیرید و سعی کنید که بدنش با بدنتان تماس داشته باشد. این تماسِ نزدیک باعث بیداری نوزاد می‌شود و کار #تغذیه را آسان می‌کند. جا به جا کردن نوزاد روی سینه - در روش سنتی شیر دادن، نوزاد را ابتدا روی‌ یک سینه می‌گذارند تا خوب تغذیه کند. این تغذیه معمولا بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول میکشد. سپس نوزاد را روی سینه دیگر می‌گذارند. در نوبت بعدی، این ترتیب را عوض می‌ کنند. برای نوزادی که زود به خواب می‌رود، بهتر است از روش متناوب زیر استفاده کنید و بین هر تعویض یا جابه‌جایی نوزاد را وادار به آروغ زدن کنید. ابتدا بگذارید نوزاد از سینه اول شیر بخورد تا این که از شدت مکیدن و بلعیدن شیر کاسته و چشمهایش سنگین و خواب آلود شود. این مرحله حدود ۴ تا ۵ دقيقه طول می‌کشد. حال او را از سینه خود جدا کنید، بنشانید و با نواختن به پشت او، وی را وادار به آروغ زدن نمایید. آن گاه او را از سینه دوم شیر بدهید تا قدرت مکیدنش ضعیف شود. دوباره او را روی زانوی خود بنشانید و پشت او را بنوازید تا #آروغ بزند. بار دیگر شیر دادن را از سینه اول شروع کنید و روش قبل تکرار نمایید تا نوزاد سیر شود. این روش باعث ترشح شیر پرانرژی، پر چربی و غلیظ می‌شود. به اين ترتیب که هنگام شیر دادن، مثلاً با سینه راست، شیر غلیظ و پر انرژی در سینه چپ تولید و جمع می‌شود. وقتی نوزاد این سینه را می‌گیرد از شیر غنی‌تری تغذیه می‌کند. به این دلیل می‌گویند که نوزاد از شیر سینه دوم #رشد می‌کند. بعضی از #گیاهان_دارویی و روشهای سنتی و خانگی، ترشح شیر را زیاد می‌کنند. یکی از گیاهان معطر #شنبلیله است که دم کرده دانه آن تاثیر خوبی در افزایش شیر دارد. اگر باز هم شیرتان کافی نیست، برای رفع مشکل به یک مشاور تغذیه مراجعه کنید. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

بایستی به حالت نشسته به کودکتان شیر دهید. در این حالت از ورود هوا به معده کودک کوچولوی شما جلوگیری می‌شود. برای جلوگیری از ایجاد #اختناق، در هنگام تغذیه بدن کودکتان را نگهدارید. به هنگام خوابیدن نباید بطری شیر در دهان کودک قرار بگیرد چرا که اين کار احتمال پوسیدگی دندان را بالا می‌برد. #شیردهی

در هفته اول پس از تولد، تغییرات مربوط به مدفوع نوزاد، وضع تغذیه او را نشان می‌دهد. پس از این که نوزاد شروع به خوردن #شیر غنی و پرچربی می‌کند، رنگ مدفوع #زرد می‌شود. اگر مدفوع به رنگ زرد #خردلی و به شکل دانه دانه و فاقد بوی نامطبوع باشد، نشان می‌دهد که #شیر_مادر برای تغذیه او کافی بوده است. علاوه بر این نشانه‌ها، تعداد اجابت مزاج نیز اهمیت دارد. در ماه اول یا دوم، نوزادی که شیر کافی می‌خورد، روزانه حداقل ۲ تا ۳ بار اجابت دانه دانه و زرد رنگ دارد. بعضی از نوزادان تغذیه کننده از شیر مادر، ممکن است هنگام شیر خوردن یا پس از آن، مزاجشان به کار بیفتد. بعضی نیز معمولا هر دو یا سه روز یک بار اجابت مزاج دارند و اگر سایر شرایط #رشد عادی باشد؛ این وضع را نباید دلیلی بر کافی نبودن شیر مادر دانست. شیر مادر دارای ماده #ملین طبیعی است و این در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، اجابت مزاجشان بیش از نوزادان شیر خشکی است. مدفوع نوزاد شیرخشک خوار، سفت‌تر، #سیاه‌ تر و دارای بوی نامطبوع است. ولی مدفوع نوزادی که از شیر مادر تغذیه می‌کند، زرد خردلی است و مشاهده رنگ #سبز به شرطی که حال عمومی نوزاد خوب باشد، دلیلی بر ناراحتی او نیست. سرعت #افزایش_وزن نوزاد نیز نشانه دیگری برای پی بردن به وضع تغذیه اوست. نوزادی که از شیر مادر تغذیه می‌کند در دو هفته اول سرعت رشد کمتری دارد. ولی پس از این مدت؛ سرعت افزایش وزن او با نوزادی که از #شیر_خشک تغذیه می‌کند برابر می‌شود. پوست بدن نوزاد و وضع ظاهری او نیز وضع تغذیه‌اش را مشخص می‌کند. باید دانست که در تغذیه سالم، فقط مقدار و حجم شیر اهمیت ندارد، بلکه کیفیت و ترکیب آن نیز مهم است. بعضی نوزادان مقدار شیری که می‌خورند کافی است و این موضوع با توجه به تعداد دفعاتی که #پوشک خود را خیس می‌کنند و روزانه به تعویض شش تا هشت کهنه یا چهار تا پنج پوشک یک بار مصرف نیاز دارند، معلوم می‌شود. علی رغم این وضع این نوزادان #انرژی کافی به دست نمی‌آورند و با این که سرحال و فعال هستند و بدنشان علایمی از بی‌آبی نشان نمی‌دهد، بعضی آثار #سوء_تغذیه را دارند. از جمله نشانه‌های سوء تغذیه در این نوزادان، شل بودن #پوست، رشد ضعیف عضلانی و کمبود #چربی زیر پوست را می‌توان نام برد. مقدار شیری که این نوزادان می‌خورند کافی است؛ ولی کیفیت آن مانند شیر غنی و پرچربی مادر نیست. احساسی که در سینه مادر، قبل و بعد از شیر دادن به وجود می‌آید نشانه دیگری برای پی بردن به میزان شیر است. سینه باید قبل از شیر دادن پر و بعد از آن کمی خالی باشد و در بین شیر دادن شیر از آن چکه کند. معمولا مادران هنگام شیر خوردن کودک؛ #رفلکس ترشح شیر را حس می‌کنند. سیر شدن و #خوشحالی کودک هنگام تغذیه و پس از آن، وسیله دیگری برای پی بردن به وضع تغذیه نوزاد و کیفیت شیر مادر است. اگر نوزاد خوب سینه را می مکد و صدای بلع شیر را می‌شنوید و رفلکس ترشح شیر را احساس می‌کنید، جای نگرانی وجود ندارد. در این صورت، نوزاد پس از سیر شدن به خواب می‌رود. اما نوزادانی که پس از شیر خوردن سیر و راضی به نظر نمی‌رسند و خوب نمی خوابند ممکن است کمبود شیر و سوء تغذیه داشته باشند. برای اطمینان از کافی بودن شیر، انجام #آزمایش و مراجعه به #متخصص به حل شدن این مسئله کمک می کند. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

مزایای #شیر_مادر برای نوزاد عبارتند از: ۱. #شیر انسان از نظر بیولوژیکی، برای تأمین نیازهای نوزاد انسان منحصر به فرد است و چیز دیگری نمی‌تواند جای آن را بگیرد. هر گونه‌ای از #پستانداران شیری تولید می‌کند که از نظر ترکیب با نیازهای نوزاد آن #پستاندار تناسب دارد. شیر هر پستاندار، علاوه بر تأمین #رشد نوزاد آن پستاندار، او را برای سازش با شرایط و محیطی که در آن به سر می‌برد، آماده می‌سازد. مهمترین اندام انسان متفکر، #مغز اوست و جای شگفتی است که شیر انسان مهمترین ماده مورد نیاز را برای رشد مغزی و فکری نوزاد انسان فراهم می کند. ۲‌‌‌‌. شیر مادر یک ماده #دینامیک است که ترکیب آن متناسب با نیاز کودک تغییر می‌کند و او را از #بیماری حفظ می‌نماید. در شیر مادر سلولهای زنده‌ای وجود دارد و ترکیب آن روز به روز و حتی ساعت به ساعت طبق نیاز کودک تغییر می‌کند. نمونه‌ای از این تغییرات تغییر #غلظت_چربی شیر است. چربی، مقدار زیادی از #انرژی شیر را تشکیل مي‌دهد. اگر نوزاد #گرسنه باشد، طوری پستان مادر را می مکد که شیر پر چربی ترشح شود و اگر فقط برای رفع #تشنگی سینه را بمکد از شیر رقیق و کم چربی بهره می گیرد. مقدار چربی شیر در طول روز در حال نوسان است. با بزرگ شدن نوزاد نیاز نسبی او به انرژی، یعنی انرژی لازم برای هر کیلوگرم وزن؛ کمتر می‌شود و متناسب با این تغییر، درصد چربی شیر مادر کاهش می‌یابد. شیر مادر برای محافظت از نوزاد در برابر #میکروب های بیماری‌زا نیز لازم است. #ایمونوگلوبولین، ماده‌ای است که برای مبارزه با میکروبها باید در #خون نوزاد وجود داشته باشد. کمی پس از تولد، بدن نوزاد شروع به ساختن این ماده ایمنی‌بخش می‌ نماید. ولی تا شش ماهگی مقدار آن برای مصونیت کامل نوزاد کافی نیست. برای جبران این کمبود، ایمونوگلوبولین موجود در شیر مادر به سیستم دفاعی بدن نوزاد کمک می‌رساند. حتی بعد از شش ماهگی نوزاد نیز، شیر مادر این رویه را ادامه می‌دهد. هنگامی که مادر #شیرده در معرض یک میکروب بیماری زا قرار می‌گیرد، بدن او برای مقابله با بیماری #پادتن مناسب را تولید می‌کند. این ماده همراه با شیرش به بدن نوزاد می‌رسد و در مقابل آن بیماری، به نوزاد مصونیت می‌بخشد. #گلبول های سفید موجود در شیر مادر نیز ماده پروتئینی ویژه‌ای تولید می نمایند که دیواره #روده نوزاد را می پوشانند و از نفوذ میکروب های خطرناک به خون نوزاد جلوگیری می‌کنند. اولین شیری که نوزاد کمی بعد از تولد می‌خورد، #آغوز نام دارد. آغوز دارای مقدار زیادی از ترکیبات مصونیت بخش یا #ایمنی بخش است. از آنجا که نوزاد در برابر میکروب ها بسیار حساس و آسیب‌پذیر است؛ ترشح این ماده خیلی بجا و به موقع است و هیچ چیز دیگری نمی‌تواند جای آن را بگیرد. ۳. شیر مادر، کلیه #مواد_مغذی شش‌گانه یعنی #چربی، #پروتئین، #کربوهیدرات، #ویتامین، #آهن و سایر #املاح را به نسبت متعادل و متناسب با نیاز نوزاد داراست. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

مادرانی که نوزاد خود را همراه با درد و ناراحتی زیادی به دنیا می‌آورند، معمولا برای #شیر_دادن به فرزند خود، مشکلات بیشتری دارند. مادرانی که با عمل #سزارین #زایمان می‌کنند، به علت جدا ماندن موقت از نوزاد خود و وجود #بخیه‌ ها و #پانسمان روی #شکم، شیر دادن را با تأخیر شروع می‌نمایند. این وقفه کوتاه، مادر و نوزاد را از هماهنگی روزهای اول که برای #تغذیه سالم نوزاد لازم است، محروم می‌سازد. به علاوه؛ در عمل سزارین مقداری از نیروی مادر که برای تولید #شیر لازم است، صرف #ترمیم و بهبود زخمها می‌شود و در کار تولید و ترشح شیر اختلال به وجود می‌آورد. از این رو، هرگونه اقدامی که عمل زایمان را ساده و بدون مشکل سازد باعث سهولت در عمل شیر دادن می‌شود. انجام یک زایمان خوب که برای مادر و نوزاد راحت باشد، مقدمه خوبی برای تغذیه سالم نوزاد خواهد بود. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788