در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن مهارت‌های جدیدی می‌کند که نشان‌دهنده رشد فیزیکی، اجتماعی و شناختی او است. او بیشتر با محیط خود درگیر می‌شود و تعاملاتش پیچیده‌تر می‌شود. ۱. قدرت بیشتر در کنترل سر و بدن نوزاد اکنون می‌تواند سر خود را در تمام موقعیت‌ها (حتی هنگام ایستادن یا نشستن با کمک) به راحتی نگه دارد. هنگام قرار گرفتن روی شکم، ممکن است بتواند شانه‌ها و سینه‌اش را از سطح زمین بلند کند. در حال حاضر، بیشتر بدن خود را کنترل می‌کند و حرکت دادن دست‌ها و پاها به راحتی انجام می‌شود. ۲. غان و غون‌های پیچیده‌تر و تلاش برای صحبت کردن نوزاد شروع به تولید صداهای طولانی‌تر و متنوع‌تری می‌کند و به نظر می‌رسد که در تلاش است تا با شما ارتباط برقرار کند. ممکن است شروع به تکرار برخی صداها کند (مثل "ماما" یا "بابا")، اگرچه این واژه‌ها هنوز مفهومی ندارند. نوزاد به صداهای شما بسیار حساس است و ممکن است به صداهای شما پاسخ دهد. ۳. دست‌ورزی و جابجایی اشیاء در این سن، نوزاد ممکن است اشیاء را از یک دست به دست دیگر جابجا کند. او شروع به درک رابطه بین دست‌ها و اشیاء می‌کند و ممکن است شروع به گرفتن اشیاء یا اسباب‌بازی‌ها کند. ممکن است دستانش را به سمت دهان ببرد و آن‌ها را بمکد. ۴. تعاملات اجتماعی و شناختن چهره‌ها نوزاد به وضوح به چهره‌های آشنا و صدای مادر و پدر واکنش نشان می‌دهد. ممکن است به چهره‌های غریبه نگاه کند و سپس سریعاً به والدین خود بازگردد. نوزاد بیشتر به صورت اجتماعی لبخند می‌زند و با نگاه کردن به دیگران واکنش نشان می‌دهد. ۵. دنبال کردن اشیاء با چشم و شروع به حرکت نوزاد می‌تواند اشیاء را نه فقط به طور مستقیم، بلکه با حرکت دادن سر به طرف آن‌ها دنبال کند. برخی نوزادان ممکن است شروع به غلتیدن از شکم به پشت یا بالعکس کنند. این دوره، شروع مرحله‌ای است که نوزاد به طور فعال‌تر با محیط اطرافش درگیر می‌شود. ۶. بهبود در هماهنگی چشم و دست نوزاد شروع به هماهنگ کردن حرکات چشم و دست می‌کند و می‌تواند هدفمندتر دست خود را برای گرفتن اشیاء دراز کند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را به طور مرتب روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن، شانه و پشت او تقویت شوند. با نوزاد زیاد حرف بزنید و سعی کنید به صداهای مختلف واکنش نشان دهید. اسباب‌بازی‌های نرم، رنگارنگ و جغجغه‌ای را در دسترس او قرار دهید تا مهارت‌های دست‌ورزی و هماهنگی چشم و دستش تقویت شود. نوزاد را تشویق کنید تا اشیاء را با دست بگیرد و آن‌ها را برای مدت کوتاهی در دست نگه دارد. در ماه‌های آینده (چهار تا پنج ماهگی)، نوزاد مهارت‌های بیشتری در حرکت و تعامل اجتماعی نشان خواهد داد!

در این مرحله، نوزاد به طور کامل وارد مرحله‌های مهمی از رشد و تکامل می‌شود. او بیشتر به سمت استقلال حرکت می‌کند و مهارت‌های حرکتی و اجتماعی‌اش به نقطه‌ای می‌رسد که می‌تواند تعاملات پیچیده‌تری با شما و دنیای اطرافش داشته باشد. ۱. راه رفتن به‌طور مستقل در این سن، بیشتر نوزادها شروع به قدم زدن به‌طور مستقل می‌کنند. ممکن است ابتدا چند قدم بردارد و سپس بیافتد، اما پس از مدتی شروع به تقویت تعادل و مهارت‌های حرکتی خود می‌کند. بعضی نوزادها حتی ممکن است شروع به دویدن یا حرکت سریع‌تر کنند، اما همچنان در حال تمرین برای حفظ تعادل خود خواهند بود. ۲. قدرت گرفتن و جا به جایی اشیاء نوزاد قادر است اشیاء را با دست‌های خود محکم‌تر بگیرد و از آن‌ها استفاده کند. او ممکن است از اشیاء مختلف برای بهبود مهارت‌های حرکتی خود استفاده کند. در این سن، نوزاد می‌تواند اسباب‌بازی‌ها را بلند کند، آن‌ها را جابجا کند و حتی از آن‌ها در بازی‌های ساده استفاده کند. ۳. واکنش‌های اجتماعی پیچیده‌تر نوزاد به طور فعال‌تر به چهره‌ها، زبان بدن و احساسات شما واکنش نشان می‌دهد. ممکن است به شما نگاه کند، لبخند بزند یا صدای خاصی برای جلب توجه شما تولید کند. او قادر است از طریق تماس چشمی و دست‌ورزی‌های مختلف، احساسات خود را ابراز کند. اگر شما لبخند بزنید یا صحبت کنید، او ممکن است شروع به تقلید کند. ۴. استفاده از زبان و شروع کلمات نوزاد در این سن ممکن است شروع به استفاده از کلمات ساده مانند "ماما"، "بابا" یا "نه" کند. او می‌تواند کلمات را در موقعیت‌های خاص به‌طور مستقل به کار ببرد. علاوه بر تقلید از صداهای اطرافیان، نوزاد ممکن است شروع به استفاده از صداها برای جلب توجه کند، مانند "آب" یا "بازی". ۵. درک دستورات و علایق بیشتر نوزاد قادر است به دستورات ساده‌تری مانند "دستت را بده"، "بیا اینجا" یا "بزن" پاسخ دهد و ممکن است شروع به انجام کارهای ساده‌ای مثل نشان دادن بدن یا حرکت کند. در این دوره، نوزاد به فعالیت‌هایی علاقه بیشتری نشان می‌دهد که او را از نظر ذهنی تحریک می‌کند، مثل بازی‌های فکری ساده و تعامل با اسباب‌بازی‌های آموزنده. ۶. شناسایی خود و محیط نوزاد ممکن است شروع به شناسایی تصویر خود در آینه کند. او می‌تواند خود را در بازتاب آینه ببیند و حتی واکنش‌های جالبی از خود نشان دهد. او همچنین ممکن است به‌طور فعال در محیط اطراف خود جستجو کند و به اشیاء خاص توجه کند، به‌ویژه اشیائی که قبلاً آن‌ها را دیده است. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را به بازی‌های فیزیکی و حرکتی تشویق کنید که شامل راه رفتن، دویدن یا بالا رفتن از اشیاء امن است. برای تقویت مهارت‌های اجتماعی، به نوزاد در تعامل با دیگران کمک کنید. برای مثال، اجازه دهید با کودکان دیگر یا بزرگ‌ترها تعامل داشته باشد. با نوزاد به طور مداوم صحبت کنید و از کلمات ساده برای برقراری ارتباط استفاده کنید. این به تقویت مهارت‌های زبانی او کمک خواهد کرد. بازی‌های تخیلی و آموزشی با اسباب‌بازی‌ها می‌تواند باعث تحریک ذهنی نوزاد و کمک به رشد شناختی او شود. به نوزاد فرصت دهید که خودش تصمیم بگیرد و به‌طور مستقل انتخاب‌های کوچکی را انجام دهد، مانند انتخاب اسباب‌بازی مورد علاقه‌اش. در ماه‌های آینده، نوزاد شما نه تنها به طور مستقل حرکت خواهد کرد، بلکه ارتباطات اجتماعی و زبانی‌اش بهبود خواهد یافت و می‌تواند بیشتر از هر زمان دیگری به دنیای اطرافش واکنش نشان دهد. این دوره آغاز تحولات بزرگتری در رشد کودک شما خواهد بود!

در این دوره، نوزاد از مرحله نوزادی اولیه عبور کرده و حرکات و واکنش‌هایش کمی ارادی‌تر می‌شود. برخی از تغییرات مهم این دوره عبارتند از: ۱. پیشرفت در کنترل حرکات نوزاد می‌تواند برای مدت کوتاهی سر خود را هنگام قرار گرفتن روی شکم بالا نگه دارد. حرکات دست و پا کنترل‌شده‌تر می‌شود، اما هنوز هم حرکات غیرارادی وجود دارد. ۲. لبخند اجتماعی در حدود ۶ هفتگی، نوزاد شروع به لبخند زدن ارادی در پاسخ به چهره‌ها و صداهای آشنا می‌کند. ۳. بهبود در بینایی و تمرکز نوزاد می‌تواند اشیاء و چهره‌ها را از فاصله بیشتری ببیند و با چشمانش آن‌ها را دنبال کند. رنگ‌ها و تضادها را بهتر تشخیص می‌دهد. ۴. واکنش بیشتر به صداها نوزاد به صدای مادر و افراد آشنا واکنش بیشتری نشان می‌دهد. ممکن است سرش را به سمت صدا بچرخاند. ۵. افزایش توانایی‌های ارتباطی نوزاد شروع به غان و غون کردن و تولید صداهای ساده می‌کند. گریه‌هایش متنوع‌تر شده و ممکن است برای نیازهای مختلف (گرسنگی، خستگی، ناراحتی) گریه‌های متفاوتی داشته باشد. ۶. افزایش هوشیاری و ساعات بیداری نوزاد دوره‌های بیداری طولانی‌تری دارد و بیشتر با محیط خود تعامل می‌کند. خواب شبانه ممکن است کمی منظم‌تر شود، اما هنوز هم به دفعات شیر خوردن در شب نیاز دارد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ زیاد با نوزاد صحبت کنید و برای او آواز بخوانید. نوزاد را روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن و شانه‌هایش تقویت شوند. به چهره‌اش نگاه کنید و واکنش‌های او را تقلید کنید تا مهارت‌های اجتماعی‌اش رشد کند. این روند رشدی ادامه دارد و در ماه‌های بعدی، نوزاد مهارت‌های بیشتری به دست می‌آورد. در ماه بعدی (دو تا سه ماهگی) تغییرات بیشتری را مشاهده خواهید کرد!

در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن واکنش‌های پیچیده‌تری نسبت به دنیای اطرافش می‌کند. او بیشتر به خود و محیطش آگاه می‌شود و مهارت‌های اولیه‌اش به تدریج شکل می‌گیرد. ۱. تقویت ارتباط چشمی نوزاد در این سن قادر است مدت زمان بیشتری به چهره‌های آشنا نگاه کند و ممکن است به صورت موقت با شما ارتباط چشمی برقرار کند. این مهارت به نوزاد کمک می‌کند تا به تدریج افراد آشنا را شناسایی کند و پیوند عاطفی قوی‌تری با والدین خود ایجاد کند. ۲. واکنش‌های اجتماعی اولیه نوزاد شروع به پاسخ دادن به شما با صداها، حرکات و حتی تغییرات در وضعیت بدنش می‌کند. ممکن است هنگام شنیدن صدای شما، حرکت کند یا چشم‌هایش را به سمت شما بچرخاند. برخی نوزادها در این سن ممکن است اولین لبخند اجتماعی خود را تجربه کنند، اگرچه این لبخند ممکن است هنوز به طور عمدی نباشد. ۳. تقویت مهارت‌های مکیدن و بلعیدن نوزاد در این سن شروع به بهبود مهارت‌های مکیدن خود می‌کند. او می‌تواند بهتر از قبل شیر بخورد و روند بلعیدن را هماهنگ‌تر انجام دهد. این به نوزاد کمک می‌کند که تغذیه مؤثرتری داشته باشد و به رشد و افزایش وزنش ادامه دهد. ۴. پاسخ به صداهای آشنا نوزاد بیشتر به صداهای آشنا مانند صدای مادر یا پدر واکنش نشان می‌دهد و ممکن است سرش را به سمت منبع صدا بچرخاند. او به تدریج شروع به تشخیص صداهای خاص مانند صدای نام خود یا صدای آرام‌بخش می‌کند. ۵. تحرکات غیرارادی و کنترل‌شده نوزاد شروع به انجام حرکت‌های غیرارادی بیشتری می‌کند که بیشتر برای تقویت عضلات خود است. این حرکات می‌تواند شامل مشت کردن دست‌ها، خم کردن پاها و چرخاندن سر باشد. او ممکن است دست‌هایش را به سمت صورت خود حرکت دهد و با لمس صورتش، شروع به کاوش بیشتر بدن خود کند. ۶. تقویت خواب و بیداری نوزاد در این دوره به تدریج الگوهای خواب و بیداری خود را تنظیم می‌کند. او ممکن است مدت زمان بیشتری بیدار بماند و در طول روز دوره‌های کوتاه‌تری از خواب را تجربه کند. این مرحله برای تنظیم الگوهای خواب و ایجاد نظم در تغذیه نوزاد اهمیت دارد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ با نوزاد ارتباط چشمی برقرار کنید و با او صحبت کنید تا مهارت‌های اجتماعی او تقویت شود. نوزاد را در محیطی آرام قرار دهید تا بتواند صداهای آشنا را تشخیص دهد و با آن‌ها واکنش نشان دهد. نوزاد را به آغوش بگیرید و با تماس پوستی بیشتر با او پیوند عاطفی عمیق‌تری ایجاد کنید. در هنگام تغذیه، نوزاد را در موقعیتی راحت قرار دهید تا او بتواند به راحتی از شیر بخورد و مهارت‌های مکیدن و بلعیدن خود را بهبود بخشد. در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن واکنش‌های اجتماعی اولیه و تقویت مهارت‌های حرکتی و ارتباطی خود می‌کند. این نشانه‌ای از آغاز ارتباط بیشتر او با دنیای اطرافش و شروع به ایجاد پایه‌های رشد آینده است.

در این دوره، نوزاد همچنان به سرعت رشد می‌کند و مهارت‌های فیزیکی، اجتماعی و شناختی جدیدی به دست می‌آورد. او بیشتر قادر به تعامل با محیط و اطرافیان است و می‌تواند درک بیشتری از بدن خود و دنیای اطراف پیدا کند.   ۱. کنترل بهتر بدن و توانایی حرکت - نوزاد می‌تواند سر و بدن خود را با کنترل بیشتری نگه دارد و حتی هنگام قرار گرفتن روی شکم ممکن است از دست‌هایش برای بلند کردن بالاتنه خود استفاده کند. - برخی نوزادان در این دوره شروع به چرخیدن از شکم به پشت یا بالعکس می‌کنند. - ممکن است شروع به نشستن با کمک کند یا حتی تلاش کند تا بدن خود را در حالت ایستاده نگه دارد، البته با کمک.   ۲. تولید صداهای پیچیده‌تر و ارتباط اجتماعی - نوزاد اکنون صدای خود را برای جلب توجه و برقراری ارتباط با شما استفاده می‌کند. ممکن است صداهای جدیدی تولید کند و در تلاش برای صحبت کردن باشد. - اگر نوزاد در یک مکالمه ساده قرار گیرد (حتی اگر تنها شما و نوزاد باشید)، ممکن است به شما پاسخ دهد و با تغییرات صدای شما واکنش نشان دهد.   ۳. توانایی گرفتن و نگه داشتن اشیاء - نوزاد قادر است اسباب‌بازی‌ها را به‌طور هدفمند بگیرد و آن‌ها را برای مدت کوتاهی در دست نگه دارد. - در این مرحله، او اغلب اشیاء را به دهان می‌برد تا آن‌ها را کشف کند. - توانایی استفاده از هر دو دست برای گرفتن اشیاء به‌طور همزمان تقویت می‌شود و ممکن است دست‌ها را به هم بکشد یا شیئی را از یک دست به دست دیگر منتقل کند.   ۴. بهبود در هماهنگی چشم و دست - نوزاد قادر است دستان خود را به سمت اشیاء حرکت دهد و آن‌ها را در جهت مشخصی بگیرد. - او ممکن است بتواند اشیاء مختلفی را دست بزند، به‌ویژه اگر این اشیاء در محدوده‌ی دیدش باشند.   ۵. افزایش تعاملات اجتماعی - نوزاد به طور فعال‌تر با افراد آشنا تعامل می‌کند و ممکن است به طور خاص واکنش‌های اجتماعی نشان دهد، مانند خندیدن یا لبخند زدن در پاسخ به توجه و تعامل شما. - او بیشتر از قبل به صدای شما توجه می‌کند و ممکن است صداهای شما را تقلید کند. - این دوره، زمان خوبی برای آموزش نوزاد به تعاملات اجتماعی و برقراری ارتباط از طریق بازی‌های ساده است.   ۶. توسعه حس لامسه و جستجوی اشیاء - نوزاد ممکن است شروع به کشف اشیاء با لمس و فشار دادن آن‌ها کند. او اشیاء را می‌گیرد و با دست‌ها و دهانش آن‌ها را بررسی می‌کند. - احساسات او نسبت به بافت و شکل اشیاء بیشتر می‌شود و ممکن است به اشیاء بافت‌دار بیشتر علاقه نشان دهد.   چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ - با نوزاد بازی‌های ساده‌ای مانند "قوچ" یا "قایم‌باشک" انجام دهید تا مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی‌اش تقویت شود. - اسباب‌بازی‌های متفاوت با بافت‌های مختلف را به او بدهید تا حس لامسه‌اش تحریک شود. - او را روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن، کمر و شکم تقویت شود. در این مرحله، ممکن است از پشت به شکم یا برعکس بچرخد. - با نوزاد تعامل بیشتری داشته باشید و او را تشویق کنید تا پاسخ‌های اجتماعی بیشتری از خود نشان دهد.   در ماه‌های بعد (پنج تا شش ماهگی)، نوزاد به تدریج شروع به نشستن و حرکت‌های پیچیده‌تر خواهد کرد!

در این دوره، نوزاد همچنان به سرعت پیشرفت می‌کند و مهارت‌های جدیدی را در زمینه‌های حرکتی، اجتماعی و شناختی به دست می‌آورد. این ماه‌ها، زمان شروع استقلال بیشتر در حرکت و تعاملات اجتماعی است. ۱. مهارت‌های حرکتی پیشرفته‌تر نوزاد در این سن قادر است که ایستادن با کمک فرد بزرگتر را تمرین کند و ممکن است از تکیه‌گاه‌ها مانند مبلمان یا میز برای ایستادن استفاده کند. بسیاری از نوزادها شروع به حرکت با پا می‌کنند و می‌توانند بدون کمک به‌طور موقت ایستاده شوند، حتی اگر هنوز قادر به قدم زدن نباشند. برخی نوزادان ممکن است شروع به "راه رفتن" با حمایت از یک وسیله یا دست بزرگتر کنند. ۲. خزیدن و حرکت به جلو بیشتر نوزادها در این سن به‌طور فعال شروع به خزیدن می‌کنند. برخی ممکن است از شکم به جلو کشیده شوند، در حالی که دیگران ممکن است از زانوها و دست‌ها برای حرکت استفاده کنند. نوزاد ممکن است با سرعت بیشتری به اطراف حرکت کند و حتی شروع به جستجو برای کشف محیط کند. ۳. توانایی گرفتن و جا به جایی اشیاء نوزاد قادر است اشیاء را به‌طور هدفمند از دست یک به دست دیگر منتقل کند و آن‌ها را بیشتر بررسی می‌کند. دست‌ورزی‌های او پیچیده‌تر می‌شود و ممکن است اشیاء را در دستانش بچرخاند، فشار دهد یا حرکت دهد. مهارت‌های دست‌ورزی‌اش به‌طور قابل توجهی افزایش یافته و نوزاد می‌تواند اشیاء را از روی زمین بردارد. ۴. واکنش‌های اجتماعی و ایجاد پیوندهای عاطفی نوزاد به صورت فعال‌تر با افراد آشنا تعامل می‌کند. او ممکن است به چهره‌های آشنا لبخند بزند و نسبت به حضور آن‌ها هیجان نشان دهد. او قادر است با اشارات چهره و بدن احساسات خود را ابراز کند، و ممکن است از شما یا فرد دیگری درخواست توجه کند. نوزاد شروع به تمایز احساسات خود می‌کند، مثلاً ممکن است به شما واکنش نشان دهد وقتی از او دور می‌شوید یا در حال بازی کردن است. ۵. شروع به تکلم و تقلید نوزاد ممکن است شروع به تقلید صداها و کلمات ساده‌ای کند. او می‌تواند "بابا"، "ماما" یا صداهای مشابهی را بگوید (اگرچه هنوز معنای خاصی ندارد). نوزاد ممکن است با تغییرات در لحن صدا یا تقلید از حرکات شما واکنش نشان دهد و با شما به شکلی ساده صحبت کند. ۶. شناسایی افراد و اشیاء نوزاد قادر است چهره‌های آشنا را شناسایی کند و ممکن است به آن‌ها واکنش‌های خاصی نشان دهد. ممکن است وقتی شما وارد اتاق می‌شوید، هیجان‌زده شود. او همچنین ممکن است اشیاء خاصی را که قبلاً دیده است، شناسایی کند و به سمت آن‌ها حرکت کند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را تشویق کنید تا بیشتر حرکت کند، برای مثال با قرار دادن اسباب‌بازی‌های جذاب در نزدیکی او، او را به خزیدن و حرکت بیشتر ترغیب کنید. محیط اطراف نوزاد را ایمن کنید تا او بتواند بدون نگرانی حرکت کند و محیط جدید را کشف کند. با نوزاد بیشتر صحبت کنید و به تقلید از صداهای ساده و کلمات بپردازید تا مهارت‌های زبانی‌اش تقویت شود. در بازی‌ها و تعاملات اجتماعی از احساسات و زبان بدن استفاده کنید تا نوزاد یاد بگیرد چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند. در ماه‌های بعد (نه تا ده ماهگی)، نوزاد شروع به حرکت‌های مستقل‌تر خواهد کرد و مهارت‌های اجتماعی‌اش عمیق‌تر می‌شود. او به زودی شروع به کشف بیشتر دنیای اطراف خود و تکامل مهارت‌های حرکتی خود خواهد کرد!