کودکان سه تا پنج ساله تفاوتی بین #واقعیت و #تخیل قایل نیستند. از نظر آنان هرچه به ذهنشان خطور کند واقعی است. دقت کنید؛ در حدود چهار سالگی به احتمال زیاد متوجه وجود یک #دوست_خیالی می‌شوید که مدتی هم با شما زندگی خواهد کرد. این دوست خیالی سلیقه‌اش همانند فرزندتان است یعنی هرچه کودک شما دوست دارد، مورد علاقه دوست خیالی هم می‌باشد و هرچه فرزندتان نمی‌پسندد، دوست خیالیش هم دوست ندارد. وقتی او مرتکب اشتباهی می‌شود این اشتباه را به گردن دوست خیالی می‌اندازد. به شکلی که تصور می‌کند، این دوست خیالی بوده که مرتکب این خطا شده است. وقتی با این دوست خیالی آشنا شدید به هیچ‌ وجه تصوّر نکنید کودکتان #دروغ گفتن را یاد گرفته است بلکه این مرحله‌ای طبیعی از مراحل #رشد و تکامل وی می‌باشد که نشان‌دهنده غلبه بیش‌تر تخیل و تصور بر ذهن اوست. بنابراین در نظر داشته باشید بدون آنکه این تصوّر و احساس‌ها را - که برای فرزندتان واقعی هستند - #انکار کنید یا به #تمسخر بگیرید، باید با نرمی و به تدریج تفاوت واقعیّت با مسایل غیر واقعی را برای وی بازگو کنید. به او یاد بدهید که #راستگویی بهتر از #دروغگویی است؛ هر کس باید مسئولیت کارهای خود را بر عهده بگیرد و نباید کارهای نادرست خود را به گردن دیگران بیندازد حتّی اگر این دیگران خیالی باشند. دوست‌یابی یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های دوران #پیش‌_دبستانی و نوپایی این است که کودک سه تا پنج ساله بتدریج توانایی بازی کردن با بچّه‌های دیگر را به‌دست می‌آورد. #کودک_نوپا شاید مدت کوتاهی با رضایت‌ خاطر در کنار بچه‌های دیگر #بازی‌ کند یا بازیشان را تماشا کند امّا با آن‌ها بازی نمی‌کند بلکه همچنان در #رویا و دنیای خودش غرق است. برای فرزند نوپای شما همراهی و #مشارکت بی‌معناست امّا در دوره پیش‌دبستانی از همراهی و بازی کردن با بچّه‌های دیگر لذت می‌برد. همین بازی کردن کودک با بچه‌های دیگر فرصت خوبی برای انجام برخی از کارها را به شما می‌دهد. کودکان بتدریج در حدود چهار سالگی متوجه می‌شوند؛ دیگران نیز احساس‌هایی مشابه آنان دارند پس با بچه‌های دیگر با ملایمت بیش‌تری رفتار می‌کنند و با مشارکت و همراهی بیش‌تری با آنان بازی خواهند کرد. بدون تردید کودک پنج ساله با نوزاد متفاوت است زیرا نوزاد از وجود خود آگاه نیست و حتی مادر را فردی جدا از خود نمی‌داند ولی بچه پنج ساله می‌داند بجز خودش دیگران هم در زندگی او نقش دارند و به احساس‌های آنان توجه نشان می‌دهد. به‌ یاد داشته باشید؛ کودکان در پنج سالگی #قواعد و #قوانین را درک و از آن‌ها پیروی می‌کنند، معنای نوبت را می‌فهمند. تا حدودی رفتار خود را کنترل می‌نمایند. پیشاپیش نتیجه هر کاری را می‌دانند و بخوبی می‌توانند معنای #توضیح و #استدلال‌های شما را بفهمند. به این ترتیب تا پنج سالگی راه بسیار درازی طی شده و البته راه طولانی تری برای تربیت آنان باقی مانده است. #مادر_کافی

هنگامی که کودک #راه_رفتن را آغاز می‌کند. اشیا برایش جالب‌تر به نظر می‌رسند و بدون وقفه و خستگی به همه جا سرک خواهد کشید. از نظر او اشیا وسیله‌ای برای #بازی و #تفریح هستند و از خُرد یا تکه تکه کردن آن‌ها هم هیچ ابایی نخواهد داشت. در این دوره کودک نمی‌تواند بخوبی صحبت کند. او فقط چند کلمه یاد گرفته است که البته هميشه یکی از این کلمات «نه» می‌باشد و هنوز مهارت‌های جسمانی، ذهنی و اجتماعی کافی ندارد ( اولین مهارت‌ها را در نخستین روزهای مدرسه یاد خواهد گرفت ). بنابراین #کودک_نوپا در مرحله بینابینی قرار دارد یعنی نه مانند دوره نوزادی ناتوان می‌باشد و نه مهارت‌های یک کودک دبستانی را آموخته است. گاهی هجده‌ماهگی تا سه سالگی دوره خوبی برای شما و کودکتان می‌باشد و گاهی هم برعکس زیرا برای اولین بار در اين دوره است که شما با #نحسی او مواجه می‌شوید. تا پیش از هجده‌ماهگی دنیا برای کودک مکانی شگفت‌ انگیز است. که در آن باید به کشف مسائل پرداخت اما برای کودک نوپا چنین نیست؛ او بلافاصله متوجه می‌شود که در این دنیای شگفت‌انگیز هرکاری به دلخواه او پیش نمی‌رود و نمی تواند به تمامی خواسته‌هایش پرسد. کودک نوپا توانایی مقاومت در برابر وسوسه #آزمایش کردن را ندارد بخصوص که اکنون توانایی جسمانی کافی برای انجام این کارها را نیز دارد. او از توانایی‌ها و امیالش آگاهی یافته و مطابق میل خود و به‌طور مستقل به انجام کارها می‌پردازد در حالی که هنوز برای داشتن اراده #مستقل آمادگی ندارد و بخشی از مغزش که وظيفه کنترل را بر عهده دارد، هنوز بخوبی تکامل نیافته است. بنابراین اگرچه کودک نوپایتان به سختی تلاش می‌کند تا مستقل باشد ولی بشدت به شما وابسته است. حتی وقتی که فرزندتان چند جمله‌ای حرف می‌زند و به‌نظر می‌رسد که حرف‌های شما را می‌فهمد، مغز او متفاوت با #مغز شما کار می‌کند. به‌خاطر بسپارید؛ کودکان حداقل تا دو و نیم سالگی نمی توانند بسیاری از کارها را انجام داده و بسیاری از مسائل را درک کنند. دوره نوپایی یا همان دوره‌ای که هیچ وسیله‌ای از دست کودکتان در امان نیست شامل دو مرحله می‌باشد. مرحله اوّل که در ابتدای آن - به‌طور معمول پیش از دوسالگی - بچه کنترلی بر خواسته‌های ناگهانی خود ندارد و اغلب از ناتوانی خود در انجام دادن خواسته‌هایش، سرخورده می‌شود اما در انتهای این دوره و آغاز مرحله دوم - حدود سه سالگی یا کمی بعد از آن - کودکتان به اندازه کافی #رشد کرده است که از وی انتظار داشته باشید تا حدی _ نه خیلی زیاد - بر رفتارش #کنترل داشته باشد. دوره نوپایی، دوره‌ای چالش برانگیز است امّا اگر انتظارهای بجا و مناسب از فرزند نوپای خود داشته باشید دوره بدی نخواهد بود. کودکان نوپا اغلب #غیرمنطقی و غیرقابل #پیشبینی بوده و مادر و پدر را عصبی و خسته می‌کنند اما از طرف دیگر بامزه، دوست داشتنی، پر محبّت و سرشار از شور زندگی هستند. پس سعی کنید؛ تا حد امکان از دوره نوپایی فرزندتان لذت ببرید. #مادر_کافی

بهتر است به بچه هایتان بگویید که چه انتظاری از آن ها دارید و چه رفتاری را می پسندید. برای این منظور، با آنان راجع به خواسته هایتان صحبت کنید اما از ارائه توضیح اضافه، #استدلال و پیچیده کردن موضوع پرهیز نموده و فقط نکته اصلی را به ساده ترین شکل ممکن بیان نمایید. به خاطر بسپارید؛ توضيح های خود را متناسب با سن فرزندانتان بیان کرده و از آن ها سوال کنید، آیا متوجه شده اند که چرا چنين انتظاری از آنان داريد يا خير، تا اینکه به تدریج #نظم مورد نظر شما را بیذیرند. #مادر_کافی

شش تا هجده‌ ماهگی از بسیاری لحاظ دورانی پُرنشاط و در برخی جنبه‌ها دوره #آزمون_و_خطا است. کودک شما می‌خواهد هر چیزی را - بدون استثنا - کشف و هر کاری را تجربه کند. بنایراین باید بتوانید حرکت بعدی او را پیش‌بینی کنید و به عبارتی باید حتی پشت سرتان هم #چشم داشته باشید. بهتر است در اين دوره وقتی فرزندتان بیدار است، کم‌تر به انجام امور منزل برسید و بیش‌تر به وی رسیدگی نمایید، زیرا از یک سو بچه به تنهایی نمی‌تواند بسیاری از کارها را انجام دهد و از سوی دیگر خیلی زود #کسل و #خسته می‌شود. پس در این دوران, تنها گذاشتن کودک در اتاق یا پارک‌بازی به همراه اسباب‌بازی‌هایش صحیح نیست مگر اينکه بخواهید او را برای مدت خیلی کوتاهی تنها بگذارید و در این فرصت اندک به کاری ضروری بپردازید. وقتی #عصبانی هستید یا از #گریه‌ های کودک کلافه شده‌اید، او را در #پارک‌_بازی یا تختش قرار ندهید زیرا بدین ترتیب پارک‌بازی یا تختخواب برایش یادآور خاطره‌ای #تلخ خواهد بود. پيشنهاد می‌کنم با دنیای فرزندتان بیش‌تر آشنا شوید. خودتان را جای کودک قرار داده و دنیا را از دید وی بنگرید. برای این کار می‌توانید روی زانوهایتان بنشینید تا اتاق را از پایین و چنان که او می‌بیند، ببینید يا کف اتاق به سینه بخوابید و همانند او زوایای زیر #صندلی‌ ها و میز، #پریز های برق و... را بررسی نمایید تا هم متوجه خطرهای احتمالی شوید و هم احساس کودکتان را وقتی از پایین، شما را مثل یک #برج می‌بیند، درک کنید.

در شش ماه نخستِ زندگی تغیبرات شگرفی در فرزندتان به‌ وقوع می‌پیوندد. او که هنگام تولد موجودی ناتوان بود، اکنون می‌تواند سرش را بالا بگیرد و بچرخاند. اسباب‌بازیش را بردارد، لبخند بزند و بخندد، آغون واغون کند و در این هنگام است که والدین و خواهر و برادرهايش را می‌شناسد. او از شش ماهگی خوردن غذاهای جامد را تجربه کرده و می‌تواند مایعات را از لیوان بنوشد. کودک در این دوره چهار دست و پا یا سینه خیز حرکت کرده و به زودی نخستین قدم‌های زندگیش را برمی‌دارد و به‌طور معمول اندکی پیش از اوّلین جشن تولد و حداکثر تا حدود هجده ماهگی شاهد راه رفتن وی خواهید بود. افزايش تحرک فرزندتان به این معناست که او دیگر منتظر نمی‌ماند تا اشیا را به سمتش بیاورید بلکه خودش به جستجوی آن‌ها خواهد رفت و با یافتن آنان، وسیله را سریع به سمت دهانش برده و آن را امتحان خواهد کرد. در این زمان باید خانه را امن کنید و اقدام‌های بهداشتی بیش‌تری در نظر بگیرید. البته بهتر است این کارها را پیش از فرا رسیدن این دوران انجام داده باشید. از اين زمان به بعد و با سپری شدن هر روز, کودکي شما بیش‌تر شبیه به یک آدم کوچک شده و ویژگی‌های فردی خود را نمایان می‌سازد. برخی مسایل سبب رضایت خاطر او گردیده و در مقابل بعضی دیگر موجب ناخوشنودیش خواهند شد. در این دوران خواباندن و غذا دادن به او برایتان آسان‌تر می‌شود. در عين حال ما هم روش‌هایی را معرفی می‌کنيم تا کارهایتان با سهولت بیش‌تری انجام شود. نکتة مهم این است که تا یک سالگی باید با کودکتان مانند یک نوزاد رفتار نمایید یعنی قبل از یک‌سالگی باید به محض گریه کردن، به کمکش بشتابید زیرا گریه او به اين معناست که به شما احتیاج دارد يا چیزی موجبات آزارش را فراهم کرده و یا از اینکه به میل او رفتار نکرده‌اید. دلخور است. بنایراین تا یک‌ سالگی باید مطابق میل کودک رفتار کنید و نگران لوس شدن فرزندتان نباشید. #مادر_کافی

#خونسرد بوده و بر اعصاب خود مسلط باشید. بدون شک تصمیم نهایی بر عهده شما والدین است. نافرمانی را نباید با #خشم و #فریاد پاسخ دهید. همچنین اجازه ندهید، کودکان به سهولت با اعصابتان بازی کنند. #مادر_کافی