برای پی بردن به ارزش #شیر_مادر و هنر مادری در تغذیه نوزاد، بهتر است از چگونگی #تولید_شیر در #پستان مادر اطلاع پیدا کنیم. دستگاه تولید شیر در سینه مادر به #درخت شباهت دارد. این دستگاه شامل غده‌هایی است که شیر در آنها به وجود می‌آید و به منزله #برگ درخت می‌باشد. شیر تولید شده، از راه لوله‌هایی که نقش شاخه‌های این درخت را دارند، به مخزن هایی به نام #سینوس های شیری می‌ریزند. شیر در این مخزنها انباشته می‌شود و هنگام تغذیه نوزاد از طریق سر سینه به دهان نوزاد وارد می‌شود. سینوس های شیری در زیر هاله پستان، یعنی در قسمت تیره‌ای که دور سر سینه را احاطه کرده است، واقع شده‌اند و شیر خود را از طریق ۱۵ تا ۲۰ سوراخ که در سر سینه قرار دار به دهان نوزاد می‌ریزند. برای آن که شیر کاملا سینه خارج شود، دهان نوزاد باید هنگاهم مکیدن پستان روی سینوس ها قرار بگیرد و به آن ها فشار وارد کند. شایان ذکر است که نوزاد باید هاله پستان را بمکد، نه سر سینه! اگر نوزاد به سر سینه مک بزند، فقط مقدار کمی شیر خارج می‌ شود و سر سینه به علت کوشش بیهوده‌ای که نوزاد برای رفع #گرسنگی می‌کند، صدمه می‌بیند. برای اين که سینوس ها خوب خالی شوند، نوزاد باید دست کم حدود ۲/۵ سانتی‌متر از اطراف سر سینه را در دهان بگیرد. وقتی نوزاد سینه مادر را می‌مکد اعصاب واقع در سر سینه، غده #هیپوفیز، را تحریک می‌کنند و #هورمون #پرولاکتین ترشح می‌شود. این هورمون غده‌های شیر را وادار به تولید شیر می‌نماید. اولین شیری که نوزاد در شروع هر نوبت از تغذیه دریافت می‌کند، شیری رقیق و کم‌چربی به نام شیر اولیه است. سپس با ادامه تغذیه نوزاد هورمون دیگری، به نام #اکسی_توسین به وجود می‌آید. این هورمون، بافت های اطراف غده‌های شیر را مانند یک کش لاستیکی جمع می‌کند تا مقدار زیادی شیر از این غده‌ها، به طرف سینوس ها حرکت کند. این شیر از شیر اولیه غنی‌تر و دارای مقدار بیشتری #چربی و #پروتئین است. از همین رو ارزش غذایی بیشتری دارد و به شیر ثانوی معروف است. #شیر_ثانوی غذای اصلی نوزاد را برای تأمین رشد او تشکیل می‌دهد. بسیاری از مادران هنگام ترشح این شیر غليط و ریختن آن به سینوسها، در پستان خود حالت ویژه‌ای مثل خارش احساس می‌کنند. این تخلیه ناگهانی یا سریع شیر به درون سینوسها، #رفلکس_ریزش يا #رفلکس_تخلیه شیر نام دارد. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

آب - نوزادی که از #شیر_مادر تغذیه می‌کند، بر خلاف بچه‌های #شیر_خشک خوار، به #آب اضافی احتیاج ندارد. شیر مادر آب لازم را تأمین می‌کند. ولی وقتی نوزاد از #شیر خشک تغذیه کند به مقداری آب هم نیاز دارد تا کار کلیه‌های کم توان او را آسان سازد. متخصصان تغذیه با شیر مادر، دادن آب به نوزاد را توصیه نمی‌کنند، زیرا علاوه بر اين که نوزاد به آب نیازی ندارد، استفاده از شيشه #پستانک برای این منظور نوزاد را در گرفتن سینه مادر تنبل و بد عادت می‌کند. ویتامین ها - قطره یا #شربت #ویتامین و #آهن به عنوان #مکمل_غذایی برای نوزاد نارس لازم است، ولی نوزاد طبیعی و کامل که می‌تواند به خوبی از شیر مادر استفاده کند، نیازی به این مکمل ها ندارد. شیر مادر حاوی مقدار کافی از ویتامین های لازم برای نوزاد است. بعضی از متخصصان تغذیه عقیده دارند که #ویتامین_D شیر مادر کافی نیست، ولی نمی‌توان پذیرفت که یک ماده غذایی که برای تامین نیازهای نوزاد تکامل پیدا کرده است، چیزی کم داشته باشد. شاید مقدار ویتامین D شیر مادر از نظر کمی و به طور نسبی کمتر از شیر خشک باشد ولی #ارزش_غذایی و #فعالیت_بیولوژیکی آن - یعنی مقداری که جذب می‌شود - بالاست. به علاوه از آنجا که نوزاد مدتی نیز در معرض تابش #آفتاب قرار می گیرد مقداری ویتامین D نیز از راه تابش آفتاب در بدن وی تولید می‌شود. باید دانست که ویتامین D مورد نیاز از دو منبع تامین می‌شود: یکی تابش نور افتاب به بدن که بعضی از ترکیبات موجود در #پوست را به ویتامین D تبدیل می‌کند و دیگری خوردن #شیر يا غذاهای حاوی این ویتامین است. اگر #رژیم_غذایی مادر از نظر ویتامین D فقیر می‌باشد یا اگر در جایی زندگی می‌کند که روزهای آفتابی آن به ویژه در #زمستان کم است، برای رفع این کمبود، ممکن است پزشک مصرف قطره یا شربت ویتامین D را تجویز کند. آهن - مطالعات جدید نشان داده است نوزادی که از شیر مادر تغذیه می‌کند به آهن اضافی نیازی ندارد؛ زیرا آهن شیر نیز مانند ویتامین D آن دارای فعالیت بیولوژیکی بالا و ارزش غذایی زیادی است. این فعالیت زیاد قابلیت جذب آهن را بالا می‌برد و کمبود آن را به خوبی جبران می‌کند. می‌توان گفت که فقط ۱۰ درصد از آهنی که به غذای کودک و شیر خشک اضافه می‌شود قابل جذب است؛ ولی ۵۰ تا ۷۵ درصد آهن شیر مادر جذب می‌شود. از این رو، استفاده از #املاح آهن فقط هنگامی ضرورت پیدا می‌کند که به علت پایین بودن #هموگلوبین خون نوزاد، پزشک آن را تجویز کند. فلوراید - این ماده برای سلامتی دندانها لازم است. درباره نیاز نوزاد به فلوراید، عقاید مختلفی وجود دارد. #فلوراید شیر انسان، مانند #شیر_گاو کم است و این امر ربطی به مقدار فلوراید آب مصرفی ندارد. بررسی ها نشان می‌دهد که احتمال پوسیدگی و فساد #دندان در نوزادانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند با نوزادانی که از شیر خشک دارای فلوراید تغذیه کرده‌اند، تفاوتی ندارد. مطالعات جدید نشان داده است بچه‌هایی که در سن ۶ تا ۸ ماهگی در برخی مناطق از آب لوله کشی حاوی فلوراید استفاده می‌کنند، دندان های دائمی سالمی دارند و دیرتر به پوسیدگی دندان مبتلا می‌شوند. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

بایستی به حالت نشسته به کودکتان شیر دهید. در این حالت از ورود هوا به معده کودک کوچولوی شما جلوگیری می‌شود. برای جلوگیری از ایجاد #اختناق، در هنگام تغذیه بدن کودکتان را نگهدارید. به هنگام خوابیدن نباید بطری شیر در دهان کودک قرار بگیرد چرا که اين کار احتمال پوسیدگی دندان را بالا می‌برد. #شیردهی

علت عدم آگاهی از اين مزایا مادران تصور می‌کنند که رابطه بین نوزاد و مادر هنگام شیر خوردن نوزاد، رابطه‌ای یک طرفه و فقط به نفع نوزاد است اما مزایای زیادی نیز برای مادر به همراه دارد. وقتی نوزاد پستان مادر را می‌مکد، هورمونی به نام #پرولاکتین ترشح می‌گردد که در جریان #خون مادر می‌ریزد. این ماده معجزه گر مادر را در انجام وظایف مادری راهنمایی می‌نماید. پرولاکتینی که در اثر #تغذیه نوزاد تولید می‌شود، برای بعضی مادران دارای تأثیر و اهمیت ویژه‌ای است. به خاطر این هورمون، مادر #عشق عمیقی نسبت به نوزاد پیدا می‌کند، بدون اين که کسی او را در اين امر تشویق کند. #شیر دادن به نوزاد باعث می شود که‌ بدن مادر بعد زایمان زودتر به حالت عادی برگردد. هنگامی که نوزاد سینه مادر را می‌مکد، هورمون دیگری نیز آزاد می‌شود که نام آن #اکسی_توسین است. این هورمون به #رحم کمک می کند تا زودتر جمع شود و به حالت قدیمی خود برگردد. اگر بلافاصله پس از تولد، نوزاد را روی سینه مادر بگذارند تا سینه مادر را بگیرد، ترشح این هورمون بیرون آمدن #جفت را آسان می‌کند، رگ های خونی رحم را می‌بندد و #خونریزی را به حداقل می‌رساند. آرام شدن و به #خواب رفتن مادر پس از شیر دادن به نوزاد یکی از نتایج این روش تغذیه است. مادر شیر خود را همراه با یک ماده #خواب_آور به نوزاد می‌دهد و او را خواب می‌کند. متقابلا وقتی نوزاد سینه مادر را می‌مکد، #هورمون آرام‌ بخشی در بدن مادر آزاد می‌گردد. مادر با شیر خود، نوزاد را می‌خواباند و نوزاد مادر را تسکین می‌دهد و به خواب می‌برد. بسیاری از مادران عقیده دارند که آماده بودن #شیر_سینه و دمای مناسب آن به ویژه در طول شب و مسافرت این روش تغذیه را خیلی آسانتر از تغذیه مصنوعی می‌کند. احتمال #سرطان سینه نیز در مادرانی که به نوزاد خود شیر داده اند کمتر است. شیر دادن به نوزاد، به طور طبیعی فاصله بین فرزندان را کنترل می‌کند و در بیشتر خانم ها آزاد شدن #تخمک را به تاخیر می‌اندازد. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788

جدول اسلاید دوم تعداد دفعات تغذیه در روز و مقدار #شیرخشک مصرفی هر نوبت از تغذیه را برای نوزادن در سنین مختلف نشان می‌دهد. به خاطر داشته باشید مقدار تغذیه هر نوزاد منحصر به‌ فرد است. در صورتی که برنامه غذایی کودک شما به میزان زیادی متفاوت از این برنامه است، در این رابطه با پزشک مشورت کنید. هشدار: هرگز نباید شیر خشک را در ماکرویو قرار دهید. ماکروویو شیر خشک را به‌طور نامتعادل حرارت می‌دهد و نقاط داغ ممکن است دهان کودک را بسوزاند. این حالت موقعی اتفاق می‌افتد گرمای بطری را با دستانتان حس می‌کنيد. بهتر است بطری را زیر شیر آب گرم، در یک ظرف آب گرم یا در یک بطری گرم‌تر قرار دهید.

در هفته اول پس از تولد، تغییرات مربوط به مدفوع نوزاد، وضع تغذیه او را نشان می‌دهد. پس از این که نوزاد شروع به خوردن #شیر غنی و پرچربی می‌کند، رنگ مدفوع #زرد می‌شود. اگر مدفوع به رنگ زرد #خردلی و به شکل دانه دانه و فاقد بوی نامطبوع باشد، نشان می‌دهد که #شیر_مادر برای تغذیه او کافی بوده است. علاوه بر این نشانه‌ها، تعداد اجابت مزاج نیز اهمیت دارد. در ماه اول یا دوم، نوزادی که شیر کافی می‌خورد، روزانه حداقل ۲ تا ۳ بار اجابت دانه دانه و زرد رنگ دارد. بعضی از نوزادان تغذیه کننده از شیر مادر، ممکن است هنگام شیر خوردن یا پس از آن، مزاجشان به کار بیفتد. بعضی نیز معمولا هر دو یا سه روز یک بار اجابت مزاج دارند و اگر سایر شرایط #رشد عادی باشد؛ این وضع را نباید دلیلی بر کافی نبودن شیر مادر دانست. شیر مادر دارای ماده #ملین طبیعی است و این در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، اجابت مزاجشان بیش از نوزادان شیر خشکی است. مدفوع نوزاد شیرخشک خوار، سفت‌تر، #سیاه‌ تر و دارای بوی نامطبوع است. ولی مدفوع نوزادی که از شیر مادر تغذیه می‌کند، زرد خردلی است و مشاهده رنگ #سبز به شرطی که حال عمومی نوزاد خوب باشد، دلیلی بر ناراحتی او نیست. سرعت #افزایش_وزن نوزاد نیز نشانه دیگری برای پی بردن به وضع تغذیه اوست. نوزادی که از شیر مادر تغذیه می‌کند در دو هفته اول سرعت رشد کمتری دارد. ولی پس از این مدت؛ سرعت افزایش وزن او با نوزادی که از #شیر_خشک تغذیه می‌کند برابر می‌شود. پوست بدن نوزاد و وضع ظاهری او نیز وضع تغذیه‌اش را مشخص می‌کند. باید دانست که در تغذیه سالم، فقط مقدار و حجم شیر اهمیت ندارد، بلکه کیفیت و ترکیب آن نیز مهم است. بعضی نوزادان مقدار شیری که می‌خورند کافی است و این موضوع با توجه به تعداد دفعاتی که #پوشک خود را خیس می‌کنند و روزانه به تعویض شش تا هشت کهنه یا چهار تا پنج پوشک یک بار مصرف نیاز دارند، معلوم می‌شود. علی رغم این وضع این نوزادان #انرژی کافی به دست نمی‌آورند و با این که سرحال و فعال هستند و بدنشان علایمی از بی‌آبی نشان نمی‌دهد، بعضی آثار #سوء_تغذیه را دارند. از جمله نشانه‌های سوء تغذیه در این نوزادان، شل بودن #پوست، رشد ضعیف عضلانی و کمبود #چربی زیر پوست را می‌توان نام برد. مقدار شیری که این نوزادان می‌خورند کافی است؛ ولی کیفیت آن مانند شیر غنی و پرچربی مادر نیست. احساسی که در سینه مادر، قبل و بعد از شیر دادن به وجود می‌آید نشانه دیگری برای پی بردن به میزان شیر است. سینه باید قبل از شیر دادن پر و بعد از آن کمی خالی باشد و در بین شیر دادن شیر از آن چکه کند. معمولا مادران هنگام شیر خوردن کودک؛ #رفلکس ترشح شیر را حس می‌کنند. سیر شدن و #خوشحالی کودک هنگام تغذیه و پس از آن، وسیله دیگری برای پی بردن به وضع تغذیه نوزاد و کیفیت شیر مادر است. اگر نوزاد خوب سینه را می مکد و صدای بلع شیر را می‌شنوید و رفلکس ترشح شیر را احساس می‌کنید، جای نگرانی وجود ندارد. در این صورت، نوزاد پس از سیر شدن به خواب می‌رود. اما نوزادانی که پس از شیر خوردن سیر و راضی به نظر نمی‌رسند و خوب نمی خوابند ممکن است کمبود شیر و سوء تغذیه داشته باشند. برای اطمینان از کافی بودن شیر، انجام #آزمایش و مراجعه به #متخصص به حل شدن این مسئله کمک می کند. #تغدیه_کودک #تغذیه_و_شیردهی #شیردهی "منبع : چهل نکته شیر دادن به نوزاد - انتشارات صابرین" : https://www.bamano.life/post/19788