در این دوره، نوزاد از مرحله نوزادی اولیه عبور کرده و حرکات و واکنش‌هایش کمی ارادی‌تر می‌شود. برخی از تغییرات مهم این دوره عبارتند از: ۱. پیشرفت در کنترل حرکات نوزاد می‌تواند برای مدت کوتاهی سر خود را هنگام قرار گرفتن روی شکم بالا نگه دارد. حرکات دست و پا کنترل‌شده‌تر می‌شود، اما هنوز هم حرکات غیرارادی وجود دارد. ۲. لبخند اجتماعی در حدود ۶ هفتگی، نوزاد شروع به لبخند زدن ارادی در پاسخ به چهره‌ها و صداهای آشنا می‌کند. ۳. بهبود در بینایی و تمرکز نوزاد می‌تواند اشیاء و چهره‌ها را از فاصله بیشتری ببیند و با چشمانش آن‌ها را دنبال کند. رنگ‌ها و تضادها را بهتر تشخیص می‌دهد. ۴. واکنش بیشتر به صداها نوزاد به صدای مادر و افراد آشنا واکنش بیشتری نشان می‌دهد. ممکن است سرش را به سمت صدا بچرخاند. ۵. افزایش توانایی‌های ارتباطی نوزاد شروع به غان و غون کردن و تولید صداهای ساده می‌کند. گریه‌هایش متنوع‌تر شده و ممکن است برای نیازهای مختلف (گرسنگی، خستگی، ناراحتی) گریه‌های متفاوتی داشته باشد. ۶. افزایش هوشیاری و ساعات بیداری نوزاد دوره‌های بیداری طولانی‌تری دارد و بیشتر با محیط خود تعامل می‌کند. خواب شبانه ممکن است کمی منظم‌تر شود، اما هنوز هم به دفعات شیر خوردن در شب نیاز دارد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ زیاد با نوزاد صحبت کنید و برای او آواز بخوانید. نوزاد را روی شکم قرار دهید تا عضلات گردن و شانه‌هایش تقویت شوند. به چهره‌اش نگاه کنید و واکنش‌های او را تقلید کنید تا مهارت‌های اجتماعی‌اش رشد کند. این روند رشدی ادامه دارد و در ماه‌های بعدی، نوزاد مهارت‌های بیشتری به دست می‌آورد. در ماه بعدی (دو تا سه ماهگی) تغییرات بیشتری را مشاهده خواهید کرد!

در این مرحله، نوزاد به طور کامل وارد مرحله‌های مهمی از رشد و تکامل می‌شود. او بیشتر به سمت استقلال حرکت می‌کند و مهارت‌های حرکتی و اجتماعی‌اش به نقطه‌ای می‌رسد که می‌تواند تعاملات پیچیده‌تری با شما و دنیای اطرافش داشته باشد. ۱. راه رفتن به‌طور مستقل در این سن، بیشتر نوزادها شروع به قدم زدن به‌طور مستقل می‌کنند. ممکن است ابتدا چند قدم بردارد و سپس بیافتد، اما پس از مدتی شروع به تقویت تعادل و مهارت‌های حرکتی خود می‌کند. بعضی نوزادها حتی ممکن است شروع به دویدن یا حرکت سریع‌تر کنند، اما همچنان در حال تمرین برای حفظ تعادل خود خواهند بود. ۲. قدرت گرفتن و جا به جایی اشیاء نوزاد قادر است اشیاء را با دست‌های خود محکم‌تر بگیرد و از آن‌ها استفاده کند. او ممکن است از اشیاء مختلف برای بهبود مهارت‌های حرکتی خود استفاده کند. در این سن، نوزاد می‌تواند اسباب‌بازی‌ها را بلند کند، آن‌ها را جابجا کند و حتی از آن‌ها در بازی‌های ساده استفاده کند. ۳. واکنش‌های اجتماعی پیچیده‌تر نوزاد به طور فعال‌تر به چهره‌ها، زبان بدن و احساسات شما واکنش نشان می‌دهد. ممکن است به شما نگاه کند، لبخند بزند یا صدای خاصی برای جلب توجه شما تولید کند. او قادر است از طریق تماس چشمی و دست‌ورزی‌های مختلف، احساسات خود را ابراز کند. اگر شما لبخند بزنید یا صحبت کنید، او ممکن است شروع به تقلید کند. ۴. استفاده از زبان و شروع کلمات نوزاد در این سن ممکن است شروع به استفاده از کلمات ساده مانند "ماما"، "بابا" یا "نه" کند. او می‌تواند کلمات را در موقعیت‌های خاص به‌طور مستقل به کار ببرد. علاوه بر تقلید از صداهای اطرافیان، نوزاد ممکن است شروع به استفاده از صداها برای جلب توجه کند، مانند "آب" یا "بازی". ۵. درک دستورات و علایق بیشتر نوزاد قادر است به دستورات ساده‌تری مانند "دستت را بده"، "بیا اینجا" یا "بزن" پاسخ دهد و ممکن است شروع به انجام کارهای ساده‌ای مثل نشان دادن بدن یا حرکت کند. در این دوره، نوزاد به فعالیت‌هایی علاقه بیشتری نشان می‌دهد که او را از نظر ذهنی تحریک می‌کند، مثل بازی‌های فکری ساده و تعامل با اسباب‌بازی‌های آموزنده. ۶. شناسایی خود و محیط نوزاد ممکن است شروع به شناسایی تصویر خود در آینه کند. او می‌تواند خود را در بازتاب آینه ببیند و حتی واکنش‌های جالبی از خود نشان دهد. او همچنین ممکن است به‌طور فعال در محیط اطراف خود جستجو کند و به اشیاء خاص توجه کند، به‌ویژه اشیائی که قبلاً آن‌ها را دیده است. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را به بازی‌های فیزیکی و حرکتی تشویق کنید که شامل راه رفتن، دویدن یا بالا رفتن از اشیاء امن است. برای تقویت مهارت‌های اجتماعی، به نوزاد در تعامل با دیگران کمک کنید. برای مثال، اجازه دهید با کودکان دیگر یا بزرگ‌ترها تعامل داشته باشد. با نوزاد به طور مداوم صحبت کنید و از کلمات ساده برای برقراری ارتباط استفاده کنید. این به تقویت مهارت‌های زبانی او کمک خواهد کرد. بازی‌های تخیلی و آموزشی با اسباب‌بازی‌ها می‌تواند باعث تحریک ذهنی نوزاد و کمک به رشد شناختی او شود. به نوزاد فرصت دهید که خودش تصمیم بگیرد و به‌طور مستقل انتخاب‌های کوچکی را انجام دهد، مانند انتخاب اسباب‌بازی مورد علاقه‌اش. در ماه‌های آینده، نوزاد شما نه تنها به طور مستقل حرکت خواهد کرد، بلکه ارتباطات اجتماعی و زبانی‌اش بهبود خواهد یافت و می‌تواند بیشتر از هر زمان دیگری به دنیای اطرافش واکنش نشان دهد. این دوره آغاز تحولات بزرگتری در رشد کودک شما خواهد بود!

در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن واکنش‌های پیچیده‌تری نسبت به دنیای اطرافش می‌کند. او بیشتر به خود و محیطش آگاه می‌شود و مهارت‌های اولیه‌اش به تدریج شکل می‌گیرد. ۱. تقویت ارتباط چشمی نوزاد در این سن قادر است مدت زمان بیشتری به چهره‌های آشنا نگاه کند و ممکن است به صورت موقت با شما ارتباط چشمی برقرار کند. این مهارت به نوزاد کمک می‌کند تا به تدریج افراد آشنا را شناسایی کند و پیوند عاطفی قوی‌تری با والدین خود ایجاد کند. ۲. واکنش‌های اجتماعی اولیه نوزاد شروع به پاسخ دادن به شما با صداها، حرکات و حتی تغییرات در وضعیت بدنش می‌کند. ممکن است هنگام شنیدن صدای شما، حرکت کند یا چشم‌هایش را به سمت شما بچرخاند. برخی نوزادها در این سن ممکن است اولین لبخند اجتماعی خود را تجربه کنند، اگرچه این لبخند ممکن است هنوز به طور عمدی نباشد. ۳. تقویت مهارت‌های مکیدن و بلعیدن نوزاد در این سن شروع به بهبود مهارت‌های مکیدن خود می‌کند. او می‌تواند بهتر از قبل شیر بخورد و روند بلعیدن را هماهنگ‌تر انجام دهد. این به نوزاد کمک می‌کند که تغذیه مؤثرتری داشته باشد و به رشد و افزایش وزنش ادامه دهد. ۴. پاسخ به صداهای آشنا نوزاد بیشتر به صداهای آشنا مانند صدای مادر یا پدر واکنش نشان می‌دهد و ممکن است سرش را به سمت منبع صدا بچرخاند. او به تدریج شروع به تشخیص صداهای خاص مانند صدای نام خود یا صدای آرام‌بخش می‌کند. ۵. تحرکات غیرارادی و کنترل‌شده نوزاد شروع به انجام حرکت‌های غیرارادی بیشتری می‌کند که بیشتر برای تقویت عضلات خود است. این حرکات می‌تواند شامل مشت کردن دست‌ها، خم کردن پاها و چرخاندن سر باشد. او ممکن است دست‌هایش را به سمت صورت خود حرکت دهد و با لمس صورتش، شروع به کاوش بیشتر بدن خود کند. ۶. تقویت خواب و بیداری نوزاد در این دوره به تدریج الگوهای خواب و بیداری خود را تنظیم می‌کند. او ممکن است مدت زمان بیشتری بیدار بماند و در طول روز دوره‌های کوتاه‌تری از خواب را تجربه کند. این مرحله برای تنظیم الگوهای خواب و ایجاد نظم در تغذیه نوزاد اهمیت دارد. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ با نوزاد ارتباط چشمی برقرار کنید و با او صحبت کنید تا مهارت‌های اجتماعی او تقویت شود. نوزاد را در محیطی آرام قرار دهید تا بتواند صداهای آشنا را تشخیص دهد و با آن‌ها واکنش نشان دهد. نوزاد را به آغوش بگیرید و با تماس پوستی بیشتر با او پیوند عاطفی عمیق‌تری ایجاد کنید. در هنگام تغذیه، نوزاد را در موقعیتی راحت قرار دهید تا او بتواند به راحتی از شیر بخورد و مهارت‌های مکیدن و بلعیدن خود را بهبود بخشد. در این دوره، نوزاد شروع به نشان دادن واکنش‌های اجتماعی اولیه و تقویت مهارت‌های حرکتی و ارتباطی خود می‌کند. این نشانه‌ای از آغاز ارتباط بیشتر او با دنیای اطرافش و شروع به ایجاد پایه‌های رشد آینده است.

در این دوره، نوزاد تعامل بیشتری با محیط دارد و حرکات و واکنش‌هایش هماهنگ‌تر می‌شود. او اکنون بیشتر آگاه است و شروع به ابراز هیجان و علاقه به اطرافش می‌کند. ۱. کنترل بهتر سر و بدن نوزاد می‌تواند سر خود را برای مدت طولانی‌تری بالا نگه دارد، به‌ویژه هنگام قرار گرفتن روی شکم. ممکن است هنگام بغل شدن، سر خود را کنترل کند و کمتر آن را به عقب بیندازد. ۲. هماهنگی بین چشم و دست نوزاد شروع به مشاهده دستان خود کرده و ممکن است دستانش را در دهان بگذارد. دست‌هایش را بیشتر باز نگه می‌دارد و تلاش می‌کند اشیاء را بگیرد، اگرچه هنوز کاملاً در این کار ماهر نیست. ۳. لبخند اجتماعی و پاسخ به تعاملات لبخندهای نوزاد بیشتر شده و به لبخند دیگران پاسخ می‌دهد. ممکن است به صداها و صحبت‌های شما با حرکات بدن یا تغییر حالات چهره واکنش نشان دهد. ۴. غان و غون و تلاش برای برقراری ارتباط نوزاد شروع به تولید صداهای بیشتر و متنوع‌تری مانند "آ"، "او" و "غا" می‌کند. ممکن است وقتی با او صحبت می‌کنید، صداهایی به عنوان پاسخ تولید کند. ۵. دنبال کردن اشیاء و افراد با چشم نوزاد اکنون می‌تواند چشمانش را راحت‌تر روی اشیاء در حال حرکت متمرکز کند. ممکن است شما را در اتاق دنبال کند و نگاهش را به چهره‌های آشنا بدوزد. ۶. افزایش قدرت لگد زدن و حرکت دادن بدن هنگام دراز کشیدن روی پشت، پاهایش را بیشتر حرکت می‌دهد و ممکن است لگد بزند. برخی نوزادان در این سن شروع به چرخیدن از شکم به پشت می‌کنند. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ نوزاد را روزانه برای مدت کوتاهی روی شکم قرار دهید تا عضلات گردنش تقویت شود. با او حرف بزنید، آواز بخوانید و صداهای مختلف را برایش تقلید کنید. اسباب‌بازی‌های رنگی و جغجغه‌های سبک را در دسترسش قرار دهید تا تحریک حسی بیشتری دریافت کند. وقتی با او صحبت می‌کنید، به چشمانش نگاه کنید تا مهارت‌های اجتماعی‌اش تقویت شود. در ماه آینده (سه تا چهار ماهگی)، نوزاد شروع به نشان دادن هیجان بیشتر و حرکات هماهنگ‌تری خواهد کرد!

در این مرحله، نوزاد بیشتر به سمت استقلال در حرکت و ارتباطات اجتماعی می‌رود. او شروع به کشف بیشتر دنیای اطراف خود می‌کند و توانایی‌های حرکتی و شناختی‌اش پیشرفت قابل توجهی خواهد داشت.   ۱. ایستادن به‌طور مستقل - نوزاد در این سن ممکن است به مدت کوتاهی بدون کمک ایستاده شود. برخی نوزادها ممکن است حتی شروع به ایستادن و حفظ تعادل خود برای چند ثانیه بدون هیچ تکیه‌گاهی کنند. - او ممکن است با حرکت دادن پاها و تلاش برای ایستادن از زانوها، به تدریج قدرت تعادل بیشتری پیدا کند.   ۲. شروع به قدم زدن با کمک - نوزاد ممکن است شروع به قدم زدن کند، ولی به کمک فرد بزرگ‌تر یا از طریق تکیه به مبل یا اسباب‌بازی‌ها. این قدم‌ها ممکن است شروع به تقویت مهارت‌های حرکتی او کند. - اگر در این مرحله از راه رفتن مستقل هنوز نوزاد قادر نیست، اما بسیاری از نوزادها شروع به تقویت عضلات پا و قدم زدن با کمک می‌کنند.   ۳. مهارت‌های دست‌ورزی پیشرفته‌تر - نوزاد ممکن است اشیاء را به‌طور هدفمند‌تر حرکت دهد، مثلا چیزی را از جای خود بردارد، درب یک ظرف را باز کند یا اسباب‌بازی‌ها را داخل و خارج یک جعبه قرار دهد. - همچنین او قادر به درک کاربردهای مختلف اشیاء خواهد بود و ممکن است بتواند از یک اسباب‌بازی برای اهداف مختلف استفاده کند (مثل ضربه زدن یا چرخاندن).   ۴. تعاملات اجتماعی و شناختی پیچیده‌تر - نوزاد به طور فعال‌تر با اطرافیان خود ارتباط برقرار می‌کند. او ممکن است در پاسخ به سوالات یا درخواست‌ها لبخند بزند یا واکنش‌های بدنی نشان دهد. - در این سن، نوزاد ممکن است شروع به شناسایی چهره‌های جدید و احساسات دیگران کند و در موقعیت‌های اجتماعی به آن‌ها واکنش نشان دهد.   ۵. شناسایی کلمات و پاسخ به دستورات - نوزاد به وضوح شروع به شناسایی کلمات می‌کند و ممکن است به دستورات ساده‌تری مانند "بیا اینجا" یا "دستت را بده" پاسخ دهد. - او ممکن است برخی از کلمات را تکرار کند و حتی در مواقع خاص مانند خواسته‌های خاص یا هنگام بازی، از کلمات خاصی استفاده کند.   ۶. افزایش مهارت‌های زبانی - نوزاد ممکن است در این سن شروع به تکمیل کلمات و جمله‌های کوتاه کند (مثل "ماما"، "بابا"، یا صداهای ساده مانند "آب"). - او به تقلید از صدای شما یا افراد دیگر ادامه خواهد داد و به نظر می‌رسد که از زبان و حرکات برای برقراری ارتباط استفاده می‌کند.   چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ - به نوزاد فرصت بدهید که بیشتر حرکت کند و دنیای اطراف خود را کشف کند. اسباب‌بازی‌ها و وسایل جذاب در نزدیکی او قرار دهید تا او را به حرکت و قدم زدن تشویق کنید. - تعاملات اجتماعی بیشتری با نوزاد انجام دهید. برای مثال، به او اجازه دهید در موقعیت‌های اجتماعی مختلف وارد شود و از واکنش‌های او در برابر دیگران حمایت کنید. - با نوزاد بیشتر صحبت کنید و از کلمات ساده برای برقراری ارتباط استفاده کنید. این به تقویت مهارت‌های زبانی او کمک می‌کند. - نوزاد را تشویق کنید که با بازی‌های تخیلی ساده ارتباط برقرار کند، مانند اینکه اشیاء یا اسباب‌بازی‌ها را در بازی‌های خود جا بدهد یا از آن‌ها به شیوه‌های مختلف استفاده کند.   در ماه‌های آینده (یازده تا دوازده ماهگی)، نوزاد نه تنها شروع به قدم زدن به طور مستقل خواهد کرد، بلکه ارتباطات زبانی و اجتماعی‌اش نیز پیچیده‌تر می‌شود. او به تدریج به دنیای خود آگاه‌تر و مستقل‌تر می‌شود!

دو هفته اول زندگی نوزاد، مرحله بسیار حیاتی است که نوزاد شروع به سازگاری با محیط جدید خود می‌کند و بسیاری از توانایی‌های ابتدایی‌اش به تدریج شکل می‌گیرند. ۱. پاسخ‌های بازتابی ابتدایی در بدو تولد، نوزاد بسیاری از حرکات خود را به‌طور بازتابی انجام می‌دهد. این بازتاب‌ها به او کمک می‌کنند تا با محیط جدیدش سازگار شود. بازتاب مکیدن: نوزاد به‌طور طبیعی وقتی چیزی به دهانش می‌رسد، شروع به مکیدن می‌کند. بازتاب پالمر: زمانی که یک شیء در دست نوزاد قرار می‌گیرد، او به‌طور ناخودآگاه آن را محکم می‌گیرد. بازتاب مورفی (یا ترس): نوزاد ممکن است در صورت احساس ترس به‌طور غیرارادی دستان و پاهایش را به سمت بدنش بکشد. ۲. خواب عمیق و بیداری کوتاه نوزاد در این مرحله بیشتر در حال خواب است. معمولاً حدود 16 تا 18 ساعت از شبانه‌روز را می‌خوابد. در خواب، رشد و ترمیم بدن او انجام می‌شود. هنگام بیداری، نوزاد مدت زمان کوتاهی را برای بررسی اطراف خود با حرکات چشمی و واکنش به صداها اختصاص می‌دهد. ۳. تمرکز و شبیه‌سازی چهره نوزاد در این سن شروع به تمرکز بر روی اشیاء یا چهره‌های نزدیک به خود می‌کند. اگر چیزی نزدیک به صورت او باشد، ممکن است چشم‌ها را بر روی آن متمرکز کند. او ممکن است برای مدت کوتاهی بتواند به چهره‌های شما نگاه کند و به آن‌ها واکنش نشان دهد، اگرچه هنوز قادر به شناسایی کامل چهره‌ها نیست. ۴. پاسخ به صداها نوزاد به صداهای اطراف خود واکنش نشان می‌دهد. او ممکن است به‌طور ناخودآگاه به صداهای بلند یا صداهای آشنا مانند صدای والدین پاسخ دهد. در این سن، ممکن است نوزاد صدای خود را نیز بشنود و بعضی از صداها را شبیه‌سازی کند. ۵. تغذیه و افزایش وزن نوزاد در این دوره بیشتر وقت خود را صرف خوردن می‌کند. او معمولاً هر 2 تا 3 ساعت یک بار به شیر نیاز دارد و این تغذیه مداوم به رشد و افزایش وزن او کمک می‌کند. نوزاد به سرعت در حال افزایش وزن است و شروع به ذخیره انرژی برای رشد بعدی بدنش می‌کند. ۶. شروع به حس لمس و احساس راحتی نوزاد در این سن به لمس و نگهداری شدن توسط والدین خود واکنش نشان می‌دهد. او ممکن است احساس آرامش کند هنگامی که در آغوش گرفته می‌شود یا وقتی با پوست مادر یا پدر خود تماس دارد. این نوع از تماس‌ها باعث ایجاد ارتباط عاطفی و اعتماد بین نوزاد و والدینش می‌شود. چطور می‌توان به رشد نوزاد کمک کرد؟ از تماس پوستی با نوزاد (مثل تماس پوست با پوست) استفاده کنید که به ایجاد پیوند عاطفی و احساس امنیت کمک می‌کند. در حین تغذیه، به نوزاد فرصت دهید که از شیر خوردن لذت ببرد و در این هنگام به او نگاه کنید یا صحبت کنید. نوزاد را در محیط‌های آرام و بدون سروصدا قرار دهید تا به مرور با دنیای اطراف خود آشنا شود. تلاش کنید با نوزاد از فاصله نزدیک و در شرایط راحت ارتباط برقرار کنید تا او بتواند شما را شناسایی کند و با صورت شما ارتباط چشمی برقرار کند. در این دو هفته اول، نوزاد بیشتر وقت خود را صرف تطابق با دنیای جدید و ایجاد پیوندهای ابتدایی با والدینش می‌کند. با گذشت زمان، او به تدریج به دنیای اطراف خود واکنش‌های بیشتری نشان خواهد داد و مهارت‌های جدیدی را یاد خواهد گرفت.