کودکان سه تا پنج ساله تفاوتی بین #واقعیت و #تخیل قایل نیستند. از نظر آنان هرچه به ذهنشان خطور کند واقعی است. دقت کنید؛ در حدود چهار سالگی به احتمال زیاد متوجه وجود یک #دوست_خیالی می‌شوید که مدتی هم با شما زندگی خواهد کرد. این دوست خیالی سلیقه‌اش همانند فرزندتان است یعنی هرچه کودک شما دوست دارد، مورد علاقه دوست خیالی هم می‌باشد و هرچه فرزندتان نمی‌پسندد، دوست خیالیش هم دوست ندارد. وقتی او مرتکب اشتباهی می‌شود این اشتباه را به گردن دوست خیالی می‌اندازد. به شکلی که تصور می‌کند، این دوست خیالی بوده که مرتکب این خطا شده است. وقتی با این دوست خیالی آشنا شدید به هیچ‌ وجه تصوّر نکنید کودکتان #دروغ گفتن را یاد گرفته است بلکه این مرحله‌ای طبیعی از مراحل #رشد و تکامل وی می‌باشد که نشان‌دهنده غلبه بیش‌تر تخیل و تصور بر ذهن اوست. بنابراین در نظر داشته باشید بدون آنکه این تصوّر و احساس‌ها را - که برای فرزندتان واقعی هستند - #انکار کنید یا به #تمسخر بگیرید، باید با نرمی و به تدریج تفاوت واقعیّت با مسایل غیر واقعی را برای وی بازگو کنید. به او یاد بدهید که #راستگویی بهتر از #دروغگویی است؛ هر کس باید مسئولیت کارهای خود را بر عهده بگیرد و نباید کارهای نادرست خود را به گردن دیگران بیندازد حتّی اگر این دیگران خیالی باشند. دوست‌یابی یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های دوران #پیش‌_دبستانی و نوپایی این است که کودک سه تا پنج ساله بتدریج توانایی بازی کردن با بچّه‌های دیگر را به‌دست می‌آورد. #کودک_نوپا شاید مدت کوتاهی با رضایت‌ خاطر در کنار بچه‌های دیگر #بازی‌ کند یا بازیشان را تماشا کند امّا با آن‌ها بازی نمی‌کند بلکه همچنان در #رویا و دنیای خودش غرق است. برای فرزند نوپای شما همراهی و #مشارکت بی‌معناست امّا در دوره پیش‌دبستانی از همراهی و بازی کردن با بچّه‌های دیگر لذت می‌برد. همین بازی کردن کودک با بچه‌های دیگر فرصت خوبی برای انجام برخی از کارها را به شما می‌دهد. کودکان بتدریج در حدود چهار سالگی متوجه می‌شوند؛ دیگران نیز احساس‌هایی مشابه آنان دارند پس با بچه‌های دیگر با ملایمت بیش‌تری رفتار می‌کنند و با مشارکت و همراهی بیش‌تری با آنان بازی خواهند کرد. بدون تردید کودک پنج ساله با نوزاد متفاوت است زیرا نوزاد از وجود خود آگاه نیست و حتی مادر را فردی جدا از خود نمی‌داند ولی بچه پنج ساله می‌داند بجز خودش دیگران هم در زندگی او نقش دارند و به احساس‌های آنان توجه نشان می‌دهد. به‌ یاد داشته باشید؛ کودکان در پنج سالگی #قواعد و #قوانین را درک و از آن‌ها پیروی می‌کنند، معنای نوبت را می‌فهمند. تا حدودی رفتار خود را کنترل می‌نمایند. پیشاپیش نتیجه هر کاری را می‌دانند و بخوبی می‌توانند معنای #توضیح و #استدلال‌های شما را بفهمند. به این ترتیب تا پنج سالگی راه بسیار درازی طی شده و البته راه طولانی تری برای تربیت آنان باقی مانده است. #مادر_کافی

. گاهی اوقات #والدین نارضایتی خود را از اینکه امروزه بزرگ کردن و #تربیت_کودک تبدیل به امر دشواری شده است، ابراز می دارند و اغلب از دردسر های خود با فرزندانشان #شکایت می کنند، یا به طور معمول عنوان می کنند که اگرچه بچه هایشان بسیار هوشیارند ولی از #نافرمانی ها و #خودسری های آنان نیز به شدت ناراضی هستند. آنان انتظار دارند فرزندانشان مطابق میل آن ها رفتار و #نظم لازم را رعایت کنند اما در اغلب موارد والدین تعریف صحیحی از مفاهیمی مانند نظم و #رفتار_خوب یا #ناشایست ندارند و از روش هایی بسیار ساده و کاربردی که برای تربیت کودکان به کار گرفته می شوند، بی اطلاع هستند. لازم به توضیح است، تمام این روش ها چندین نوبت مورد #آزمایش قرار گرفته و اثبات شده اند، علاوه بر آن والدین بسیاری هم این روش ها را بر اساس #غریزه عاطفی خود، درک کرده اند‌. با این حال والدین باید به این نکته مهم توجه داشته باشند که هر کودکی #شخصیت خاص و مربوط به خود را داراست و باید شیوه ها و روش های تربیتی را بر اساس این ویژگی های شخصیتی به کار گرفت. همچنین والدین باید به نتیجه و تاثیر شیوه های توصیه شده، دقت کافی داشته باشند تا بدانند به وسیله به کارگیری کدام یک به نتیجه مطلوب نزدیک می شوند و کدام یک از شیوه ها در چه شرایطی سودمند نیستند. #مادر_کافی

مهم ترین نکته در آموزش #توالت رفتن این است که این کار را در زمان مناسبی آغاز کنید، زیرا اگر این آموزش را زودتر شروع نمایید، به‌طور حتم بعدها دچار مشکل خواهید شد. آموزش توالت رفتن به هیچ وجه نباید قبل از دو تا دو و نیم سالگی آغاز گردد زیرا تا هجده‌ماهگی بچه هیچ کنترلی بر #روده و #مثانه خود ندارد. در ضمن کودک با گذشت زمان است که موفق به درک رابط علّت و معلولی شده و متوجه می‌گردد چه مسئله‌ای سبب رخ دادن چه اتفاقی می‌شود. در نظر داشته باشید؛ زمانی که فرزندتان از نظر جسمی و ذهنی آمادگی کافی پیدا کرده است - پس از دو تا سه سالگی - آموزش توالت رفتن را آغاز نمایید زیرا در این هنگام او به آسانی توالت رفتن را یاد می‌گیرد. آموزش توالت رفتن را به شکل #بازی انجام دهید. هم کارتان راحت‌تر می‌شود و هم کودک سریع‌تر و بهتر آن را فرا می گیرد. برای آموزش توالت رفتن، ابتدا باید #لگن_پلاستیکی را به‌ عنوان یکی از وسایل خانه به بچّه معرفی و سپس او را به نشستن روی لگن تشویق نمایید. بهتر است، برای زور زدن اصرار نکنید بلکه بگویید «اگر نمیاد پاشو بریم» و اگر موفق به دفع #ادرار یا #مدفوع شد، او را تشویق کنید. #مادر_کافی

به خاطر داشته باشید؛ گاهی #شیرخواران - اغلب پس از شش ماهگی - به سراغ وسایل منزل می‌روند برای مثال #فنجان را از روی میز برمی‌دارند. البته نه برای اینکه شما را اذیت کنند یا حرفتان را نادیده بگیرند و یا از روی #شیطنت به اين کار بپردازند بلکه به دلیل توانایی انجام آن کار و عدم وجود هرگونه مانعی، به اين کار دست می‌زنند. در نظر بگیرید؛ در این سن شغل و وظیفه فرزندتان این است که #دنیا را کشف کند. بنابراین می‌توانید به او بگویید: «بیا ببينيم تو فنجان چیه؟» و بعد در فرصتی مناسب آن را پنهان کنید و بگویید: «اِ، پس کجا رفت؟» در ضمن آگاه باشید که شما نمی‌توانید به کودک ده ماه خود رعایت انضباط و حرف‌شنوی را بیاموزید اما می‌توانید او را از انجام برخی کارها بازدارید. در اين موارد با لحنی آرام و قاطع به او «نه» بگویید و #هشدار دهید چه کاری را نباید انجام دهد یا به چه‌ چیزی نباید دست بزند. حتّی می‌توانید علت را هم برایش توضیح دهید برای مثال بگویید: «چون خیلی داغه!». اگر چه او معنای توضیح شما را بخوبی درک نمی‌کند اما به لحن صدایتان توجه و به رفتارتان هنگام توضیح دادن عادت می‌کند و اين نکته‌ای است که در #آینده بسیار حایز اهمیّت خواهد بود. کودکان تا پیش از دو سالگی، کلمات و توضیح‌های والدین را درک نمی‌کنند ولی از همان ابتدا پیام‌های غیرکلامی آنان، حالت چهره لحن صحبت، بلندی یا آرامی صدا، نوع نگاه حرکات خاص مثل حرکت #انگشت و یا وقتی که از بالا به آنان نگاه می‌کنند را دریافت کرده و درک خواهند کرد، برای مثال بچه‌ها به‌ آسانی متوجه می‌شوند که شما کاملاً #جدی هستید. #مادر_کافی

. نظم و روال مشخصی را در خانه برقرار کنید. مهم ترین اصل در برقراری روال معین در زندگی؛ تعیین وقت دقیق خوابیدن، بیدار شدن و غذا خوردن است. وقتی روال مشخصی را در زندگی برقرار کردید، فقط در موارد خاص مانند زمان #سفر یا #بیماری می توانید کمی انعطاف به خرج دهید. #تربیت_صحیح فقط با وجود نظم امکان پذیر است اما این فقط فرزند شما نیست که باید #نظم را رعایت نماید بلکه تمام اعضای خانواده باید منظم باشند تا کودک منظم زندگی کند و امکان تربیتش فراهم شود. تعیین #روال_مشخص، #چهارچوب برنامه خانواده است و باید آن را حفظ کرد اما #افراط نکنید و عاقلانه انعطاف به خرج دهید چرا که بی شک خانه #پادگان نیست. مادر_کافی

اغلب والدین از اینکه کودکشان #لوس شود در هراسند امّا باید بدانید - برخلاف گفته‌های اطرافیان - در شش ماه اول زندگی، هیچ نوزادی توانایی کنترل و تسلط بر والدینش را ندارد. هر چند که کودک بلافاصله این موضوع را نیز فرا خواهد گرفت. بنابراین اگر در طی ماه‌های اول به #گریه نوزادتان واکنش نشان دهید، او را #لوس نمی‌کنید بلکه طعم گرمای #محبّت_مادرانه را به او می‌چشانید و به وی اطمینان خاطر می‌دهید که هميشه و هر وقت که به شما 'نیازمند باشد، نیازش را برآورده خواهید کرد. انتظار نداشته باشید؛ اگر هنگام گریه نوزاد - در چهار ماه اول زندگی - به جای توجه و برآورده کردن نیازهایش، او را به حال خود رها کنید تا حسابی گریه کند، یاد می‌گیرد برای رفع نیازهای آتی خود اندکی صبور بوده یا اينکه به جای گریه کردن ساکت باشد و بخوابد؛ بلکه با این کار به بچه پیام می‌دهید که هیچ کس به وی و نیازهایش اهمیتی نمی‌دهد و گریه کردن - تنها کاری که از دستش برمی‌آید - نیز بی‌فایده است. همان طور که نگرانی از لوس شدن کودک در ماه‌های نخست به‌ طور کامل بی‌مورد است. تلاش برای آموزش #نظم به آن‌ها نیز در طی این دوران کاری بیهوده بوده و در تربیت آنان نقشی نخواهد داشت. البته توجه داشته باشید؛ برقراری روالی مشخص برای شیرخوار اطمینان و آرامش‌خاطر به ارمغان می‌آورد، اگر چه در هفته‌های اوّل هیچ روال و قاعده‌ای را نمی‌توان برای #خوابیدن و #شیر_خوردن نوزاد در نظر گرفت اما پس از سه تا شش هفته می‌توانید تا حدودی زمان خواب یا #گرسنگی شیرخوار را پیش‌بینی کنید. اين نکته را هم در نظر داشته باشید که برای برقراری رویه‌ای مشخص, وقت خواب را پس از #شیردهی قرار دهید. به احتمال فراوان می‌توانید تا دو ماهگی برای شیر خوردن فرزندتان، نظم خاصی را در نظر بگیرید امّا در مورد خواب چنین کاری تا حدودی غیرممکن است. به هر حال اغلب نوزادان سه تا شش ماهه باید هر دو تا چهار ساعت یک‌بار شیر بخورند البته اگر نوزاد شما خوش‌ اشتها باشد، به‌ طور حتم به #شیر بیش‌تری نیاز دارد. در ضمن به‌ خاطر بسپارید که نوزادان در فاصله سه تا شش هفتگی نیز به شیر بیش‌تری نیاز خواهند داشت. #مادر_کافی